เครื่องล้างไส้กรองเมมเบรนอาร์โอ(RO)

                          เครื่องล้างไส้กรองเมมเบรนRO

หรือที่มักเรียกว่า CIP (Clean-in-Place) เป็นระบบล้างเมมเบรนอาร์โอแบบไม่ต้องถอดไส้กรองออกจากตัวเครื่อง โดยติดตั้งเป็น skid พร้อมถังผสมสารเคมี ปั๊มทำความสะอาด และระบบควบคุมการทำงาน เพื่อให้น้ำยาเคมีสามารถไหลเวียนทำความสะอาดตะกอน สเกล และคราบชีวภาพบนผิวเมมเบรนได้อย่างมีประสิทธิภาพเครื่องดังกล่าวช่วยคืนอัตราการผลิตน้ำและอัตราการกักเกลือให้กลับสู่ระดับเดิม ยืดอายุการใช้งานของเมมเบรน และลดต้นทุนการเปลี่ยนไส้กรองบ่อยครั้ง

ความสำคัญของการล้างเมมเบรน RO

การล้างเมมเบรนอย่างสม่ำเสมอช่วยขจัดสารแขวนลอย สารอินทรีย์ และอนุภาคขนาดเล็กที่ก่อให้เกิดการอุดตัน (fouling) บนผิวเมมเบรน ซึ่งหากปล่อยทิ้งไว้จะลดอัตราการผลิตน้ำและประสิทธิภาพการกักเกลือลงอย่างรวดเร็ว  นอกจากนี้ การล้างเมมเบรนยังป้องกันการก่อตัวของแบคทีเรียและไบโอฟิล์มที่อาจทำให้เกิดกลิ่นและสารพิษปะปนในน้ำได้ 

โครงสร้างและหลักการทำงาน

เครื่องล้างเมมเบรน RO แบบ CIP ปกติจะประกอบด้วยองค์ประกอบหลักคือ:

1. ถังผสมสารเคมี (Mixing Tank) – สำหรับผสมสารเคมีล้างเมมเบรนกับน้ำในอัตราส่วนที่เหมาะสม 

2. ปั๊มทำความสะอาด (Cleaning Pump) – ส่งสารละลายเคมีผ่านเมมเบรนด้วยแรงดันสูงเพื่อขจัดคราบสกปรกและสเกล 

3. แผงควบคุม (Control Panel) – จัดการโหมดการล้างทั้งแบบอัตโนมัติและแมนนวล พร้อมตั้งเวลาและอัตราการไหลได้ 

4. ตัวกรองคาร์ทริดจ์ (Cartridge Filter) – ดักจับของแข็งขนาดใหญ่ที่หลุดออกมาจากเมมเบรน เพื่อป้องกันไม่ให้กลับไปอุดตันในระบบอีกครั้ง 

5. สายยางและข้องอเชื่อมต่อ (Hoses & Quick-Disconnect Fittings) – อำนวยความสะดวกในการติดตั้งและถอด skid ออกจากระบบ RO หลัก

ประเภทของเครื่องล้างเมมเบรน

• Skid-Mounted CIP Systems: ติดตั้งถาวรบนโครงเหล็ก ช่วยล้างเมมเบรนได้พร้อมกันหลายตู้ท่อ เช่น 4–8 ตู้พร้อมกัน เหมาะกับโรงงานขนาดกลางถึงใหญ่ 

• Portable Cleaning Stations: ขนาดกะทัดรัด เคลื่อนย้ายสะดวก เหมาะกับงานภาคสนามหรือสถานที่ที่ไม่ต้องการติดตั้งถาวร 

• Inline Cleaning Modules: บางรุ่นสามารถติดตั้งต่อเนื่องกับระบบ RO โดยไม่ต้องหยุดการผลิต ช่วยลด downtime 

เกณฑ์การเลือกเครื่องล้าง

1. อัตราการไหล (Flow Rate): ควรเลือกตามขนาดของระบบ RO และจำนวนตู้ท่อ เช่น 8–210 GPM (1.8–48 m³/hr)

2. ความจุของถังผสม: เพียงพอกับปริมาณสารเคมีที่ต้องใช้ในแต่ละรอบการล้าง 

3. วัสดุและการเคลือบผิว: ควรเลือกวัสดุที่ทนกรด–ด่างได้ดี เช่น สแตนเลส 316L เพื่อยืดอายุการใช้งาน 

4. ระบบควบคุมและออโตเมชัน: รองรับการตั้งโปรแกรมล้างอัตโนมัติ พร้อมเซนเซอร์วัด pH และแรงดัน เพื่อความแม่นยำสูงสุด 

ขั้นตอนการล้างและการบำรุงรักษา

1. ตรวจวัดประสิทธิภาพเบื้องต้น: หากอัตราการไหลลดลงเกิน 10% หรือค่าเกลือผ่านสูงขึ้น 10% ถือว่าควรล้าง 

2. เตรียมสารละลายเคมี: ใช้สารทำความสะอาดเฉพาะจุด (เช่น กรดพิษสเกล, ด่างสูงสำหรับไบโอฟิล์ม) ตามคำแนะนำผู้ผลิตเมมเบรน 

3. ล้างด้วยสารเคมี: ให้สารละลายไหลเวียนผ่านเมมเบรนในอัตราและเวลาเหมาะสม เช่น 30–60 นาที

4. ล้างน้ำเปล่า: จนกระทั่ง pH และค่าการนำไฟฟ้าของน้ำที่ออกมาเท่ากับน้ำปกติ 

5. ตรวจสอบความสมบูรณ์: วัดอัตราการไหลและอัตราการกักเกลืออีกครั้ง เพื่อยืนยันการคืนประสิทธิภาพ